Abbasi Halifesi Me'mun İmam–ı Azam'ı Kûfe'ye "kadı" olarak tayin etmek istiyordu. İmamı çağırdı ve niyetini açıkladı. İmam–ı Azam yönetimin yanlışlılarına âlet olmamak için bu teklifi kabul etmedi. Halifeye: –Ben kadılık yapamam, diye cevap verdi. Halife: –Yalan söylüyorsun, sen kadılık yaparsın, deyince İmam–ı Azam: –Eğer ben yalan söylüyorsam, yalan söylediğim için kadılık yapamam. Çünkü yalancıdan kadı olmaz. Eğer "yapamam" dediğim zaman doğru söylüyorsam, bu defa sözümün gereği olarak kadılık yapamam, O halde her iki durumda da kadılık yapamam. İmam–ı Azam'ın bu tarihî cevâbi mantık ilminde bir delil ve önemli bir misâl olarak eserlere de geçmiştir.